Gỏi cá trích - hương vị biển cả đặc trưng của Phú Quốc và Nam Ô
Gỏi cá trích là một món ăn đặc biệt mang hương vị của biển cả, nổi tiếng ở Phú Quốc và vùng Nam Ô (Đà Nẵng). Mỗi vùng miền mang đến cách làm gỏi cá trích riêng biệt như thế nào? Hãy cùng khám phá ngay bài viết này nhé.
Cách làm gỏi cá trích Phú Quốc
Gỏi cá trích Phú Quốc là một đặc sản không thể bỏ qua khi đến với đảo ngọc Phú Quốc. Với cái vị đậm đà, mặn mòi của biển cả, gỏi cá trích khiến bạn không thể quên. Cá trích Phú Quốc thấm đượm chất, hồn của hòn đảo, tạo nên hương vị khó quên.
Thông thường, cá trích tươi không được tẩm ướp gia vị. Sau khi phi lê, cá được nhúng vào nước chanh để "làm chín" và trở nên giòn ngon hơn. Cá trích được xếp quanh đĩa, ở giữa là hỗn hợp gồm dừa bào, lạc rang, hành tây bào, rau thơm và các loại gia vị khác. Gỏi cá trích được cuốn trong bánh tráng tự làm để tạo nên hương vị đặc biệt.
Gỏi cá trích Phú Quốc có vẻ đơn giản, mộc mạc nhưng lại có sức hút đặc biệt. Với những nguyên liệu đơn giản, những ngón tay khéo léo của người dân bản địa đã tạo nên hương vị đặc sắc, đậm đà ghi dấu vào trái tim. Hãy cùng khám phá cách làm gỏi cá trích Phú Quốc ngay.
Nguyên liệu chuẩn bị
- Cá trích tươi: 500g
- Chanh: 4 quả
- Ớt: 3 quả
- Hành tây: 1 củ
- Dừa tươi nạo: 100g
- Lạc rang: 100g
- Tỏi: 1 củ
- Gừng: 1 nhánh
- Đường
- Gia vị khác: nước mắm, bột ngọt, bột nêm...
- Bánh tráng cuốn
- Rau sống ăn kèm
Cách làm gỏi cá trích Phú Quốc
Bước 1: Sơ chế cá trích
- Cá trích tươi được đánh sạch vảy, bỏ đầu đuôi rồi phi lê lấy phần thịt. Phi lê cá được để nguyên miếng hoặc thái cho vừa ăn. Rửa cá với chút nước muối loãng để khử tanh, sau đó vắt ráo nước bằng một khăn sạch. Lưu ý không rửa cá quá nhiều sau khi đã phi lê để tránh cá bị tanh.
- Chanh cắt đôi, vắt lấy nước cốt.
- Nhúng cá trích vào nước cốt chanh trong 5 phút để làm tái cá. Sau đó, vắt cá để ráo nước. Phần nước cốt này có thể dùng để nấu sốt chấm gỏi. Cá sau khi vắt ráo nước được bỏ vào ngăn mát tủ lạnh để giữ độ tươi.
Bước 2: Sơ chế nguyên liệu khác
- Hành tây lột vỏ, bào mỏng. Ngâm hành vào bát nước đá thêm chút muối tinh và đường để hành có độ giòn và giảm độ hăng. Sau 20 phút, vớt hành để ráo nước.
- Dừa tươi chọn loại dừa bánh tẻ, không quá cũ cũng không quá non để có vị thơm nhất. Dùng dụng cụ bào dừa thành sợi nhỏ. Có thể để 1/2 dừa thành sợi và xay phần còn lại thành cơm vụn.
- Tỏi, gừng, ớt rửa sạch rồi giã nhuyễn.
- Rau sống ăn kèm gồm rau thơm, đinh lăng, lá mơ, chuối chát, khế chua... Rau được nhặt lấy cọng non, rửa sạch và để ráo nước. Các loại chuối, khế được gọt sạch, thái lát mỏng và ngâm vào nước giấm để có độ trắng hơn.
- Lạc rang chín, bỏ vỏ rồi giã nhỏ.
Bước 3: Làm gỏi cá trích
- Cá trích được trộn cùng 1/2 tỏi, gừng, ớt; sau đó thêm dừa nạo và một ít lạc rang vào trộn đều.
- Lấy phần nước chắt từ cá đem đun cùng với nước mắm. Thêm gừng, tỏi, ớt, đường vào và trộn đều. Nêm nếm vị sau khi trộn cho bát nước chấm có đủ hương vị chua cay mặn ngọt, vừa khẩu vị. Thêm lạc giã nhỏ vào và trộn đều để nước chấm sệt lại.
Bước 4: Thưởng thức gỏi cá trích Phú Quốc Thưởng thức gỏi cá trích Phú Quốc bắt buộc phải cuốn trong bánh tráng dẻo dai. Gói thêm vài cọng rau thơm, miếng chuốt chát, khế chua, vài miếng cá tươi và jnhững nguyên liệu khác như dừa bào, lạc rang. Tất cả hòa quyện trong miếng bánh tráng dẻo dai, chấm nhẹ gỏi vào nước chấm chua cay sền sệt, cho vào miệng để cảm nhận hết hương vị tinh túy.
Thịt cá trích tươi, chua chua ngọt ngọt mà không hề bị tanh kết hợp dừa nạo béo bào bùi bùi, lạc rang thơm bùi, chén nước chấm chua ngọt đậm đà. Tất cả hòa quyện vào nhau tạo nên hương vị cuốn hút không bao giờ quên.
Cách làm gỏi cá trích Nam Ô
Gỏi cá trích Nam Ô được lấy tên theo vùng đất khai sinh ra món ăn này, làng chài Nhân Ô thuộc quận Liên Chiểu - Đà Nẵng. Người dân chài sống bằng nghề đánh bắt cá, hàng ngày cá trích tươi được đánh bắt mới ngon, ngọt thịt và được chế biến thành món gỏi cá trích ngon trứ danh.
Gỏi cá trích Nam Ô mang hương vị hoàn toàn khác với gỏi cá trích Phú Quốc. Sẽ có 2 loại là gỏi cá ướt và gỏi cá khô, đều được làm từ cá trích tươi chỉ khác nhau ở công đoạn chế biến cuối cùng. Cá trích tươi sau khi đánh bắt về sẽ làm sạch, cắt bỏ đầu, bỏ ruột, rút bỏ xương rồi phi lê thành từng lát mỏng. Cá sẽ được nhúng qua nước cốt chanh để làm tái rồi ép thật ráo nước, phần nước ép này giữ lại để làm sốt chấm gỏi. Với gỏi cá trích khô, cá ép ráo nước được trộn cùng các gia vị như gừng, ớt, bột thính và chút mè rang dậy mùi thơm.
Nguyên liệu làm gỏi cá trích Nam Ô
- Cá trích tươi: 500g
- Gừng: 1 củ to
- Riềng: 1 củ
- Tỏi: 1 củ
- Ớt: 3-4 quả tùy độ cay
- Chanh: 2 quả
- Giấm ăn: 50ml
- Đường: 3 thìa
- Nước mắm ngon: 1/2 bát con
- Muối tinh: 1 thìa
- Cà chua: 1 quả
- Lạc, vừng
- Bánh tráng
- Các loại rau ăn kèm: chuối xanh, xoài xanh, rau mơ, đinh lăng...
Cách làm gỏi cá trích Nam Ô
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
- Cá trích tươi được đánh sạch vảy, cắt bỏ đầu và ruột. Sau đó, phi lê cá lấy hai phần thịt, bỏ xương giữa. Miếng cá lớn có thể thái dọc nhỏ hơn cho vừa ăn. Cá được rửa bằng ít muối hạt và giấm trắng để loại bỏ mùi tanh. Cá sau đó để ráo hoặc dùng một khăn sạch thấm để cá ráo.
- Riềng, gừng, tỏi được làm sạch vỏ và giã nhỏ. Ớt tươi được giã hoặc băm nhỏ.
- Lạc, vừng rang chín thơm rồi giã dập.
Bước 2: Ướp cá trích
Cá trích được ướp với 1/2 riềng, tỏi, ớt và 50ml giấm gạo. Trộn đều và để ướp cá trong vòng 20 phút. Các gia vị cay nóng sẽ làm chín cá và loại bỏ vi khuẩn.
Bước 3: Gỏi cá trích ướt
Trong một bát, pha hỗn hợp gồm 1/2 bát nước mắm ngon, 1 bát con nước lọc, 2 quả nước cốt chanh, 3 thìa đường, riềng tỏi ớt còn lại (để lại một ít để pha sốt chấm). Khuấy cho hỗn hợp tan đều.
Cá trích sau khi ướp được vắt khô rồi cho vào bát lớn. Đổ hỗn hợp nước mắm lên cá rồi trộn đều để cá ngấm gia vị. Khi ăn, rắc thêm vừng và lạc giã dập lên trên.
Bước 4: Sốt chấm gỏi cá trích
Sốt chấm là điểm nhấn của món ăn. Mặc dù gỏi cá đã được tẩm ướp đầy đủ và ngấm gia vị nhưng món ăn sẽ thêm phần đậm đà khi có một bát sốt chấm đi kèm. Sốt chấm gỏi cá trích được làm từ phần nước chắt cá kết hợp với các gia vị khác.
Đầu tiên, cho một chút dầu ăn vào chảo và xào chín cà chua thái hạt lựu. Sau đó, cho nước chắt cá, một ít nước mắm Nam Ô, riềng, tỏi, ớt còn lại vào và khuấy đều. Thêm 1 thìa đường để làm dịu sốt chấm. Nấu sốt trong khoảng 4-5 phút cho đến khi sệt lại. Sau đó, cho sốt chấm ra bát, thêm lạc và vừng giã dập, trộn đều.
Bước 5: Thưởng thức gỏi cá trích Nam Ô
Thưởng thức gỏi cá trích Nam Ô rất đơn giản, chỉ cần cuốn trong bánh tráng và kèm theo các loại rau sống. Cuốn gỏi cá cùng bánh tráng và rau sống, sau đó chấm vào sốt chấm. Vị ngọt tươi của thịt cá trích, nước dùng cay đậm đà với mùi thơm của riềng tỏi ớt, chuối xanh chua chát, xoài xanh ngon, vị giòn ngọt của các loại rau. Tất cả hòa quyện vào nhau tạo nên một món ăn ấn tượng của đất Đà thành.